پیشگیری از تغییرات عملکردی و ساختمانی کلیه به وسیله نیتریک اکساید در نفروتوکسیسیتی ناشی از جنتامایسین در موش های صحرایی

سابقه و هدف: طی سال‌های اخیر مطالعات فراوانی بر روی نقش نیتریک اکساید در نارسایی حاد کلیوی انجام شده است. در مطالعه قبلی تغییرات آنزیم‌های لاکتات دهیدروژناز و آلکالن فسفاتاز در نفروتوکسیسیتی ناشی از جنتامایسین و اثر سیستم نیتریک اکساید بر آن بررسی گردید. در مطالعه حاضر تغییرات عملکردی و هیستولوژی کلیه‌ها در اثر مهار با تحریک نیتریک اکساید سنتاز در نارسایی حاد کلیوی ناشی از جنتامایسین مورد بررسی قرار گرفته است. مواد و روش‌ها کلیه موش‌های صحرایی نر نژاد Sprague-Dawley به صورت مجزای in situ به مدت 90 دقیقه پرفیوزه شد. به منظور اندازه‌گیری میزان فیلتراسیون گلومرولی (GFR)، اینولین به مایع پرفیوژن اضافه گردید. سمیت سلولهای توبولی به وسیله اندازه‌گیری ان- استیل- بتا- دی- گلوکزآمینیداز (NAG) در ادرار بررسی شد. در پایان آزمایشات به منظور فیکساسیون، کلیه‌ها در محلول فرمالین 10% گذاشته و لامهای تهیه شده جهت بررسی تغییرات بافت‌شناسی توسط میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفت. حیوانات در چهار گروه (هر گروه حاوی هفت موش) دسته بندی شدند: در گروه کنترل، کلیه‌ها بدون دریافت هیچ دارویی فقط با مایع تیرود پرفیوزه شدند. گروه دوم در دقیقه 15 پرفیوژن جناتامایسین (0.5 میلی‌گرم در میلی‌لیتر)، گروه سوم در زمان فوق جنتامایسین با همان مقدار همراه L-arginine دو میلی‌مول در لیتر و در گروه چهارم در همان زمان جنتامایسین با مقدار قبلی همراه (L-NAME) یک ممیز صفر یک میلی‌مول در لیتر دریافت کردند. یافته‌ها: L-arginine از افزایش فعالیت آنزیم NAG در ادرار و کاهش GFR ناشی از جنتامایسین پیشگیری کرد، در حالی که L-NAME این تغییرات را تشدید نمود. در بررسی‌های بافت‌شناسی در کلیه‌های گروه گیرنده جنتامایسین علایم واضحی از صدمات سلولی دیده شد که این صدمات در گروه گیرنده جنتامایسین + L-NAMEشدیدتر بود. در گروه گیرنده جنتامایسین + L-arginine تمایلی جهت محافظت نسبی از صدمات و حفظ شکل ظاهری بافت وجود داشت. نتیجه‌گیری و توصیه‌ها: نیتریک اکساید می‌تواند در بهبود عملکرد و هیستولوژی در نارسایی ناشی از جنتامایسین نقش داشته باشد.